Kaakklachten kunnen afkomstig zijn van de kauwspieren of het kaakgewricht. De meest voorkomende klachten betreffen:
- pijnlijke of vermoeide kauwspieren;
- pijnlijk kaakgewricht;
- beperkte of scheve mondopening;
- kaak uit de kom;
- kaakgewrichtsgeluiden (kaakknappen of schurende geluiden).
Deze klachten kunnen leiden tot beperkingen in dagelijkse activiteiten, zoals moeite met kauwen, praten of
gapen. Kaakklachten en de gevolgen ervan kunnen problemen geven op het werk, in het gezin of het sociale leven. Uw tandarts kan kaakklachten herkennen en eventueel behandelen. Hij/zij kan u ook verwijzen naar een tandarts-gnatholoog.
Kaakklachten worden vaak veroorzaakt, of in stand gehouden, door overbelasting van de kauwspieren en het kaakgewricht. Daarbij spelen verkeerde mondgewoontes een grote rol: bijvoorbeeld de gewoonte om de kiezen op elkaar te klemmen of om de tanden van de onderkaak langs die van de bovenkaak te schuren (tandenknarsen) dat vooral ’s nachts gebeurt. Stress is ook van invloed: de klachten kunnen toenemen bij een langdurige stresssituatie. Soms kan een ongeluk, zoals een val op de kaak, de oorzaak zijn van kaakklachten. Systemische ziektes (ziektes waarbij het hele lichaam is aangetast), zoals reuma, osteo-artrose (gewrichtsslijtage) of fibromyalgie (pijn in bindweefsel en spieren) kunnen ook ten grondslag liggen aan de klachten.
De behandeling begint met uitleg over en instructie van wat u zelf kunt doen om de klachten te verminderen. Behandeling van kaakklachten kan met behulp van een opbeetplaat. Deze wordt voorgeschreven bij pijnklachten, beperkte mondopening en wanneer er sprake is van verkeerde mondgewoontes (bijvoorbeeld kaakklemmen en tandenknarsen). Kaakfysiotherapie (orofaciale fysiotherapie) wordt ook vaak toegepast. In dat geval verwijst de tandarts u naar een gespecialiseerd orofaciaal fysiotherapeut (www.nvof.nl). De tandarts kan oefentherapie voorschrijven.
Soms schrijft de tandarts medicijnen voor: bij zeer recente (acute) pijnklachten (pijnstillers zoals paracetamol en ibuprofen) of een beperkte mondopening door spierkramp (spierverslappers, zoals valium). Voorafgaand aan het voorschrijven van de medicijnen dient u uw tandarts te informeren over uw algemene gezondheid en eventueel medicatiegebruik. Het voorschrijven van medicijnen vindt veelal in samenspraak met uw huisarts plaats. Bij chronische (pijn) klachten kan een psycholoog worden betrokken bij de behandeling.
Adviezen bij kaakklachten:
- Beperk verkeerde mondgewoonten zoals kaakklemmen, nagelbijten of overmatig kauwgum kauwen en let hierop vooral in situaties met spanningen en stress.
- Vermijd het kauwen van taaie en harde dingen.
- Kauw een poosje aan de pijnlijke zijde in geval van éénzijdige pijn vanuit het kaakgewricht.